Τα συμβάντα κατά την 25η Μαρτίου 1821 συμφώνως προς τα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

''Την ίδια ημέρα του Ευαγγελισμού συνάζονται οι Φαναρίταις, λέγουν εις τους Τούρκους να τραβηχθούν εις την Τριπολιτσά, διατί δεν ηξεύρουν τι είναι.Μαζεύονται οι Φαναρίταις και Μουντριζάνοι κι άλλα μουρτατοχώρια (όπου οι Τούρκοι πανδρεύονται με χριστιαναίς), αριθμός των 1700 τουφέκια . Εσυνάχθησαν απέξω από την Ανδρίτσαινα δύο ώρας, σεμ μία βρύσι, Σουλτίνα λεγόμενη, είχαν 3000 ζώα των Ραγιάδων μαζί τους.Την ίδιαν ημέραν οι Αρκαδινοί (της θαλάσσης) συνάζονται ολίγοι και ο πρωτοσύγγελος και άλλοι παρακινούν τους Τούρκους να τραβηχθούν εις τα κάστρα και τους έδωσαν ζώα, τους ξέβγαλαν ίσια με το Νιόκαστρο και εκεί τους πολιόρκησαν, αφού εσυνάχθηκαν και άλλες επαρχίαις. Επολιόρκησαν Ναβαρίνο, Μοθώνη και Κορώνη. Επήγαν και Μανιάταις. Οι Ανατολικοί εις την Μονοβασιά. Οι Καλαβρυτινοί και οι Πατραίοι και οι Κοστιτσάνοι πολιορκούν την Πάτρα και Καστέλι. Ήτον αρχηγοί Ζαϊμης, Σωτήρης Χαραλάμπης, Ανδρέας Λόντος και λοιποί. Ο Σισίνης με τους Γαστουνέους και οι Πυργιώτες με τον Βιλαέτη εβάρεσαν τους Γαστουνέους Τούρκους. Και αυτοί κλείονται εις το Χλουμούτζι (Καστέλ-Τορνέζε). Μανθάνοντες τούτο οι Λαλαίοι, υπάγουν, τους παίρνουν από το Χλουμούτζι με ταις φαμίλιαις τους και τους επήγαν εις του Λάλα [...]

Τότε τα νησιά έκαμαν προκλαματσίοναις να μην εβγή κανείς από τα νησιά εις βοήθεια των Ελλήνων. Ζακύνθιοι κρυφίως έφευγαν, χωριάταις και χωραϊταις, και έγιναν συμβοηθοί των κινδύνων και το πράγμα τους το εδήμευσαν, τόσον και οι Μεταξάδες με άλλους πολλούς Κεφαλονίτας κρυφίως εβγήκαν εις την Γαστούνην και τους δήμευσαν το πράγμα τους. Η Δυτική Ρούμελη (η τούρκικη) τότε είχε την σκοτούρα του Αλή πασά, διατί οι Σουλιώτες έπιασαν το Σούλι. Η καταδρομή κατά του Αλή πασά μας εβοήθησε. Έπρεπε πρώτα να πάγη αυτός, ήτον μεγάλο θηρίο. Η ανατολική Ελλάς, ο Οδυσσέας, Γκούρας, Διάκος και Πανουριάς εκίνησαν ενταύτω το τουφέκι εις την Ανατολική Ελλάς (Απρίλιος).

Οι Σπέτσαις επρωτοσηκώθηκε, έστειλαν εις την Ύδραν, και οι Υδραίοι δεν ήτον ακόμη σηκωμένοι. Οι νοικοκυραίοι δεν ήθελαν να σηκωθούν, ο Κουλοδήμας, ο καπετάν Αντώνης και ο Γκίκας του Θ., γαμβρός του Μιαούλη και ο Πέτρος Μαρκέζης εσυνώμοσαν με τον λαόν και είπαν των αρχόντων: “Ή σηκώνεσθε και εσείς ή θα βάλωμε φωτιά να σας κάψωμε, μόνο ορδινιάστε τα καράβια σας”. Τους υποχρέωσαν, έδοσαν γρόσια και εβγήκαν.

Τα Ψαρά εκινήθησαν αυτοθελήτως και η Σάμος.

Εγώ εις τας 25 όπου εκίνησα από την σκάλα, βγαίνοντας από το Δερβένι του Λεονταρίου, απάντησα ένα πεζοδρόμο σταλμένον από τον Βασίλη Μπούτουνα Καριώτη και μου έγραφε ότι: “Οι Τούρκοι της Καρυταίνης και ο βοϊβόδας του Ιμπλακίου, Μουσταφάς Ριζιώτης, εκλείσθηκαν εις το παλιόκαστρο της Καρύταινας. Και οι δύο προεστοί της Καρύταινας, ο Σπήλιος Κούλας και ο Μιχάλης, δεν ήτον εις την Εταιρεία 'μβασμένοι και δεν ήξευραν τι εγίνετο και επαρακίνησαν τους Τούρκους να μη φύγουν, αλλά να μείνουν εις το κάστρο. Ο κάμπος της Καρύταινας δεν ηθέλησε να πιάση τα άρματα”. Έτσι μ' έγραφε αυτός.

Εγώ δεν έλειψα να κάμω μια προσταγή και επάτησα τη βούλα μου:”όποιο χωριό δεν ήθελε να ακολουθήση την φωνή της πατρίδος, τσεκούρι και φωτιά”.